Takao Yao: Học giả Nhật Bản chuyên nghiên cứu lịch sử Việt Nam
Giáo sư Takao Yao là một nhà sử học Nhật Bản có nhiều đóng góp quan trọng trong nghiên cứu Việt Nam trung đại, đặc biệt là thời kỳ Lê sơ. Ông hiện là giáo sư tại Đại học Hiroshima, trực thuộc Khoa Nghiên cứu Văn hóa và Khu vực học. Với chuyên môn sâu về lịch sử chính trị – pháp lý, ông tập trung vào các chủ đề như hệ thống pháp luật triều Lê, chế độ lưu đày, trung tâm quyền lực và nhóm cộng đồng Thanh Hóa.
Trong hơn hai thập kỷ qua, GS Yao đã chủ trì và tham gia nhiều đề tài nghiên cứu lớn do Quỹ Khoa học Nhật Bản (JSPS) tài trợ, tiêu biểu như:
– Thực trạng tiếp nhận luật pháp Minh – Thanh trong thời kỳ nhà Lê ở Việt Nam (2018–2020),
– Nhìn lại lịch sử Việt Nam từ góc độ vùng núi (2012–2015),
– Chính quyền nhà Mạc dưới góc độ tư liệu mới và tái thẩm định tư liệu cũ (2009–2011),
– Cấu trúc không gian của các trung tâm quyền lực Việt Nam trung đại và cận đại (2008–2010).
Bên cạnh hàng chục bài báo học thuật, ông còn là tác giả các công trình tiêu biểu như:
– National Code of the Le Dynasty, Dai Viet (2020), (chuyên khảo về pháp luật thời Lê sơ);
– Vietnamese Politics and Society in the Early Le Period (2009), (tập trung vào cơ cấu quyền lực và xã hội thời Lê);
Ông cũng từng tham gia báo cáo khoa học tại các hội thảo quốc tế lớn như Hội thảo quốc tế Việt Nam học lần thứ 5 (2016), với các tham luận chuyên sâu về niên đại và đặc điểm biên soạn pháp điển triều Lê.
GS Takao Yao là thành viên tích cực của nhiều hội học thuật, như Hội Nghiên cứu Lịch sử và Địa lý Trung – Tứ Quốc, Hội Nghiên cứu Đông Nam Á Nhật Bản, và Hội Nghiên cứu Lịch sử Việt Nam tại Nhật. Với nền tảng Hán học vững vàng và khả năng tiếp cận tư liệu gốc, ông là một trong những học giả Nhật Bản có ảnh hưởng sâu rộng trong lĩnh vực Việt Nam học, góp phần quan trọng trong việc kết nối giới nghiên cứu Nhật Bản với các nhà sử học Việt Nam.